FİBROMİYARJİ VE BESLENME
FİBROMİYARJİ NEDİR?
FİBROMİYALJİ (FM), ÖZELLİKLE SIRT, BOYUN, OMUZLAR VE KALÇA BÖLGESİNDE OLMAK ÜZERE, KRONİK YAYGIN VÜCUT AĞRISI, YORGUNLUK, SABAH TUTUKLUĞU, SUBJEKTİF ŞİŞLİK, UYKU BOZUKLUĞU, BAĞIRSAK PROBLEMLERİ, MULTİPLE SOMATİK VE BİLİŞSEL PROBLEMLERLE KARAKTERİZE KRONİK BİR KAS – İSKELET SİSTEMİ HASTALIĞIDIR. FİBROMİYALJİ SENDROMUNA KADINLARDA DAHA SIK RASTLANIR. NEDENİ TAM OLARAK BİLİNMEMEKLE BİRLİKTE GENETİK VE ÇEVRESEL FAKTÖRLERİN BİR ARAYA GELMESİYLE TETİKLEDİĞİ TAHMİN EDİLMEKTEDİR.
GENEL BİLİGİ
- FM TANILI HASTALARDA İYOT EKSİKLİĞİNİN ÖNLENMESİ TİROİD FONKSİYONLARI AÇISINDAN SON DERECE ÖNEMLİDİR. FM TANILI HASTALARDA HİPOTİROİDİ SAPTANMASI DURUMUNDA SEMPTOMLARIN DAHA BELİRGİN GÖRÜLDÜĞÜ BİLDİRİLMİŞTİR
- YAPILAN BİR ÇALIŞMADA DEMİR YETERSİZLİĞİ ANEMİSİ OLAN VE TALASEMİ BULUNAN BİREYLERDE FM GÖRÜLME İHTİMALİNİN DAHA YÜKSEK OLDUĞU BELİRTİLMİŞTİR. DEMİR YETERSİZLİĞİ ANEMİSİ BULUNAN BİREYLERDE GÖRÜLEN KONSANTRASYON BOZUKLUĞU, BİLİŞSEL FONKSİYON YETERSİZLİKLERİ VE YORGUNLUK GİBİ BELİRTİLERİN SADECE DEMİR YETERSİZLİĞİ KAYNAKLI DEĞİL FM KAYNAKLI DA OLABİLECEĞİ BELİRTİLMİŞTİR
- FM TANISI ALMIŞ BİREYLERDE SERUM D VİTAMİNİ KONSANTRASYONUNUN ÖNEMLİ ÖLÇÜDE DÜŞÜK OLDUĞU SAPTANMIŞTIR.
- SELENYUM, ÇİNKO VE MAGNEZYUM GİBİ MİKRO BESİN ÖĞELERİ ANTİOKSİDAN ÖZELLİKLERİYLE FM PATOFİZYOLOJİSİNDE ÖNEMLİ ROL OYNAMAKTADIR.
- OKSİDATİF STRES VE İNFLAMASYONUN ENDİŞE KAYNAĞI OLDUĞU FM TEDAVİSİNDE, ANTİOKSİDANLARDAN ZENGİN BESLENMENİN VE VEJETARYEN BESLENME TİPİNİN YARAR SAĞLAYABİLECEĞİ DÜŞÜNÜLMEKTEDİR.
- PROBİYOTİK TÜKETİMİ DE OLDUKÇA ÖNEMLİDİR.
UZAK DURULMASI GEREKEN BESINLER
- ASPARTAM (YAPAY TATLANDIRICI): ALDIGINIZ TÜM PAKETLİ ÜRÜNLER, SEKERSIZ SAKIZLAR, GAZLI ICECEKLER, MEYVE SULARI, MEYVELI YOGURT, MEYVELI SÜT/KEFIR, DİYET ÜRÜNLERİN ÇOĞUNDA BULUNMADIR O YÜZDEN MÜMKÜN OLDUKÇA BUNLARI TÜKETMEMEYE ÇALIŞIN.
- MSG (MONO SODYUM GLUTAMAT): YANİ ÇİN TOZU LEZZET VERİCİLER OLARAK GEÇMEKTEDİRLER. HAZIR ÇORBALAR, HAZIR MAKARNALAR, BULYONLAR, CİPLER, TUZLU KRAKERLER, BAZI SALAM SUCUK MARKALARINDA İÇERMEKTEDİRLER. BUNLAR LEZZET VERİCİ OLDUKLARI İÇİN DOYSANIZ BİLE SÜREKLİ YEME İSTEDİĞİ UYARMAKTADIRLAR.
- ŞEKER, FRUKTOZ VE BASİT KARBONHİDRATLAR: ŞEKER, KEK VE BEYAZ EKMEK GİBİ BASİT KARBONHİDRATLARIN BESLENMEDEN ÇIKARILMASININ FİBROMİYALJİ ÜZERİNDE ÖNEMLİ ETKİSİ OLDUĞUNA DAİR NET KANITLAR YOKTUR. FAKAT FRUKTOZLA TATLANDIRILMIŞ İÇECEKLERİN BESLENMEDEN ÇIKARILMASI DA GÖZLE GÖRÜLÜR SONUÇLAR ELDE EDİLMİŞ. ANİ KAN SEKERİ YÜKSELME DÜŞMESİ FİBROMİYARJİDE MEYDANA GELEN YORGUNLUK HALİNİ DAHA FAZLA ARTTIRDIĞI GÖRÜLMÜŞTÜR.
- KAFEİN (ÇAY, KAHVE, KOLALI İÇECEKLER ): GÜNLÜK ÇAY/ KAHVE TÜKETİMİNİ AZALTIP KAFEİN İÇERİĞİ DAHA AZ OLAN BİTKİ ÇAYLARINI TÜKETMELİYİZ.
- MAYA VE GLÜTEN: ÇALIŞMALARDA GLUTENSİZ BESLENMEYİ DESTELEYENÇALIŞMALAR VAR. BAĞIRSAK YOLLARINDA GLUTEN BAĞLANTILI OLAN YAYGIN
- SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ: SÜT BAŞTA OLMAK ÜZERE BÜTÜN SÜT ÜRÜNLERİ İSTER AZ YAĞLI İSTER ÇOK YAĞLI OLSUNLAR FİBROMİYALJİ HASTALIĞI BELİRTİLERİNİ ORTAYA ÇIKABİLİYOR. SÜTÜN VÜCUDUNUZA İYİ GELDİĞİNİ HİSSEDİYORSANIZ, GÜNDE BİR İKİ BARDAK YAĞSIZ SÜT İÇMEYE DEVAM EDİN. SÜTTE KEMİKLERİN YAPI TAŞI KALSİYUM VE KASLARIN YAPI TAŞI PROTEİN BULUNUR.
YUKARIDA BELİRTTİĞİM GİBİ ÇİNKO, SELENYUM VE MAGNEZYUM FİBROMİYALJİ DE ÖNEMLİ BU YÜZDEN BU MİNERALLERDEN ZENGİN BESLENMEYE ÖZEN GÖSTERMELİYİZ.
ÇİNKODAN ZENGİN BESINLER:
BROKOLİ, YABAN MERSİNİ, ÇİLEK, BÖĞÜRTLEN, KIRMIZI ÜZÜM, KUŞ ÜZÜMÜ, DİĞER ÜZÜMLER, KIRMIZI SOĞAN, BAMYA, KUŞKONMAZ, KAKAO/ÇİKOLATA, DUT, ASMA YAPRAĞI VE YER FISTIĞI.
SELENYUM DAN ZENGİN BESİNLER:
YUMURTA SARISI, BALIK, KABUKLU DENİZ ÜRÜNLER, AY ÇEKİRDEĞİ, KURUYEMİŞLER (ÖZELLİKLE BREZİLYA CEVİZİ VE KAJU), KIRMIZI ET, CİĞER, HİNDİ/TAVUK, BAKLAGİLLER, ISPANAK, MUZ VE MANTAR.
MAGNEZYUMDAN ZENGİN BESİNLER:
YEŞİL YAPRAKLI SEBZELER, KIRMIZI ET, SAKATAT, KURUYEMİŞLER (ÖZELLİKLE KABAK ÇEKİRDEĞİ), TUZLU SU BALIKLARI, YOĞURT VE KEFİR, BAKLAGİLLER, AVOKADO, BAMYA, KURU MEYVELER, MUZ, ÇİKOLATA