Bugünkü Konumuz Omega-3. 15 Nisan 2020’de Av Yasağı Başladı. 3 tarafımız denizlerle çevrili olmasına rağmen Türkiye’de balık tüketimi kişi başına tüketimi 5 gram ne kadar da az değil mi? Artık Çiftlik Balıkları, Çevresel Atıklarla, kimyasal bulaş, Rafine, liften fakir beslenme tüketimin artması antibiyotik ve diğer ilaçların kullanımda artış Nedeni İle insanlarda omega-3 tüketimi azalmış. Yapılan Son Çalışmalarda Artık Balıklarda Eskisi Kadar Omega-3 İçermediği yada çok az sayıda olduğu Görülmüş.
.Peki Bu Omega-3 nedir? Neden Bu Kadar Önemli? Gelin Birlikte Bakalım.
Omega-3 yağ asitleri, vücut için gerekli olan ama vücutta üretilmeyen mutlaka dışarıdan alınması gereken yağ asitleridir.
EPA- DHA’ dan Bahsedeceğim Konu İçerisinde Bu Yüzden Bunlar Ne Demek Size Onları Anlatıyım;
- EPA (Eikozapenttaenoik Asit)
EPA, 20 Karbonlu Bir Omega-3 Yağ Asididir. Esas Olarak Yağlı Balıklar, Deniz Ürünleri Ve Balık Yağında Bulunur. EPA’nın Mental Durumlara, Özellikle Depresyona Karşı Etkili Olduğu Bulunmuştur.
- DHA (Dokozahekzanoik Asit):
DHA, 22 Karbonlu Bir Omega-3 Yağ Asididir. Esas Olarak Yağlı Balıklar, Deniz Ürünleri, Balık Yağı Ve Alglerde Bulunur
3.ALA (Alfa-linoleik Asit)
ALA, 18 Karbonlu Bir Omega-3 Yağ Asididir. Yüksek Yağ İçeren Bitkilerde, Özellikle Keten Tohumu, Chia Tohumu, Ceviz ve Semizotunda Bulunur. Diyetle Alınan En Yaygın Omega-3 Yağ Olmasına Rağmen, ALA Vücutta Çok Aktif Değildir. Aktif Hale Gelmesi İçin EPA Ve DHA’ya Dönüştürülmesi Gerekir. Bu Nedenle, ALA Asla Tek Omega-3 Kaynağı Olarak Kullanılmamalıdır. Besinlerden Aldığınız Çoğu ALA Vücutta Enerji İçin Kullanılacaktır.
Eskimoların Yüksek Yağ İçeren Diyetle Beslenmelerine Rağmen Onlarda Kalp Hastalıklarının Neredeyse Hiç Görülmemesinin Keşfedilmesiyle Birlikte Bilim Adamları İşin Aslı Astarı Nedir Diye Başlamışlar Araştırmaya Ve Yapılan Bir Çalışmada Görmüşler Ki Omega-3 Yağ Asitlerinin, Özellikle De Balıklarda Bulunanların, Kalp Sağlığını Koruduğu Ve Kalp Krizi Sonrası Ani Ölümleri Azalttığı Gözlemlenmiş .
- Kan Basıncı Düşürmede, Yüksek TG Oranında Azalttığı, Total Kolesterol Ve LDL Düzeylerinin Azalmasında, HDL Düzeylerinin Artmasında Etkilidir. (DHA+EPA)
- Psikolojik Problemlerle Mücadelede Etkilidir. (DHA)
- Vücuttaki Her Türlü İnflamasyonu Baskılar. (EPA)
- Beyin Ve Sinir Hücrelerinin Yenilenmesinde, Göz sağlığında Rol Oynayabileceği İfade Edilmiş. Beyindeki Çoklu Doymamış Yağların Yaklaşık %40’ını DHAOluşturur. (Demans, Alzheimer.. Omega-3 Tüketenlerin Tüketmeyen Bireylere Göre Demans Gelişim Riski Anlamlı Ölçüde Düşük Olduğu Görülmüş)
- Otoimmün Hastalıklarla Mücadelede Etkilidir.(EPA)
- Kanser Riskini Azalttığı Düşünülmektedir.
- Kemik Ve Eklem Sağlığını Destekler. (EPA)(Omega-3 Yağ Asitleri Artrit Ve Otoimmün Hastalıkların Belirtilerini Hafifletici, Doğal İltihap Giderici Bileşiklere Sahiptir)
- Uyku Kalitesini Arttırır.
- Çocuk Gelişimini Destekler. Son Üç Ayında Ve Bebeklik Döneminde Gerekli Olan Omega-3 Yağ Asitlerinin Beyin, Göz Ve Sinir Sistemi Gelişimi İçin Ve Hamilelik Döneminde Prematüre Doğum Riskini Azalttığı İfade Edilmektedir. Anne Sütü Önemli Miktarda DHA İçerir.
- Adet Öncesi Sendromunun Baskılanmasına Yardımcıdır. (DHA)
- Yaşlanmayı Geciktirir Ve Cilt Sağlığını Destekler.
- Lipoinflamasyonda Oldukça Etkili Olduğu Görülmüş. (DHA)
Günümüzdeki geleneksel diyetlerde yaklaşık olarak n-6 yağ asitleri, n-3 yağ asitlerinden 15- 20 kez daha fazla bulunmaktadır. Çok Fazla Omega 6 Tüketip, Yeterli Omega3 Tüketmememiz Durumunda İnflamasyon Başlar Bu Da Kalp Hastalıkları, Metabolik Sendrom, Diyabet, Artirit, Alzheimer Mental Bozukluklar Ve Kanser Gibi Pek Çok 21. Yüzyıl Hastalığının Oluşum Mekanizmasında Yer Alır. Omega-6 /Omega-3 Oranı Çok Önemlidir. N-6/N-3: 5/1 İle 10/1 Arasında olmalıdır.
Değişen Yaşam Şartları Ve Bu Süreç İçinde Her Besin Maddesinin Günlük İhtiyacı Karşılayacak Miktarda Tüketilmemesi Sağlık Açısından Risk Taşıyan Kronik Rahatsızlıklara Neden Olabilecek Kadar Önemli Sağlık Problemleri Yaratabilmektedir Omega-3 yağ asitlerinin düzenli kullanımı yukarıda belirtiğim çalışmalarda görüldüğü gibi hayat kalitesini artırmaktadır.
Omega-3 takviyesi tüketirken güvenirliğine, EPA, DHA gramlarına, etil- ester var mı yok mu? Mutlaka araştırılmalı, ayrıca özellikle kan sulandırıcı kullananlar, gebeleri, çocukları için kullanmadan önce mutlaka doktora danışılmalıdır.
Bebek 6-24 ay: 500 mg
Bebek 1-2 yaş: 700 mg
Çocuk: 9-13 yaş: 1000-1200 mg
14 yaş ve üzeri: 1100-1600 mg
Hamile: 1200 mg
Emziren: 1300 mg tüketmesi gereken miktardır.